Türk Dünyasında Ayın Gündemi (Nisan 2012)
— Azerbaycan ile Kırgızistan arasındaki ilişkiler, yeni anlaşmalarla daha da gelişiyor… Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in davetiyle, Bakü’deydi… Liderlerin görüşmeleri ve yapılan heyetler arası görüşmeler sonrası, iki ülke arasında işbirliği anlaşmalarına imza atıldı. Anlaşmalar, kültürel ve ekonomik alanlardaki farklı konuları kapsıyor…
— Türkiye’den Kuzey Kıbrıs’a su götürecek “Asrın” projesinde ikinci adım atıldı… Deniz altından borularla taşınacak suyun depolanacağı Geçitköy Barajı’nın temeli törenle atıldı. Törene, Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Meclis Başkanı Hasan Bozer, Başbakan İrsen Küçük ile Türkiye’den Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu katıldı…
— Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, ülkesine gelen ABD Dışişleri Bakanı Yardımcısı Robert Blake’i kabul etti. Görüşmenin ana konusu ise, Amerika’nın Bişkek yakınlarındaki Transit Merkezi’nin durumu idi… Kırgız lider, süresi 2014 yılında dolacak üssün sivil taşımacılık için kullanılması gerektiğini vurguladı.
— Suriye’nin Dostları grubunun 2. toplantısı aralarında Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Fransa’nın da olduğu 83 ülkenin katılımıyla İstanbul’da yapıldı… Toplantıda, Suriye Ulusal Konseyi bütün Suriyelilerin meşru temsilcisi olarak tanırken, ilk defa Suriye muhalefetine silahlı destek sağlanabileceğinin sinyali de verildi.
— Ahmet Yesevi Üniversitesi, çeşitli üniversitelerdeki akademisyenlerin farklı alanlardaki çalışmalarının bir araya getirildiği, “Bölgesel ve Küresel Politikalarda Orta Asya” kitabını yayımladı. Kitap, alanında uzman 21 akademisyenin bu alandaki yazılarından oluşuyor.
— Moğolistan Cumhurbaşkanı Elbegdorj, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Atambayev’in resmi davetlisi olarak başkent Bişkek’e gitti. Liderlerin ikili görüşmelerinin ardından, heyetler arası toplantılar yapıldı. Temaslar sonrasında işbirliği protokolleri imzalandı. Cumhurbaşkanı Atambayev; Ulanbatur-Bişkek-İstanbul uçak seferlerinin başlatılacağını belirtti.
— Güney Kıbrıs Rum Kesimi ile Kazakistan arasında vize protokolü imzalandı. Protokole göre, Kazakistan ile Güney Kıbrıs Rus Kesimi arasında diplomatik ve hizmet pasaportu ile seyahat eden vatandaşlardan vize istenmeyecek.
— Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, Türkiye-Kırgızistan Karma Ekonomik Komisyon VI. Dönem Toplantıları için Kırgızistan’a gitti. Kırgızistan ziyareti sırasında Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev tarafından kabul edilen Bozdağ, Kırgızistan Başbakanı Ömürbek Babanov ile de ikili görüşmede bulundu.
— Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, 3 günlük resmi Çin ziyaretinde 6 anlaşmaya imza atıldı. Erdoğan’ın, Başbakan sıfatıyla Çin’e yaptığı ilk ziyaret, Doğu Türkistan’dan başladı. Anlaşmaların kapsadığı konular arasında Türkiye ile Çin Halk Cumhuriyeti arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlarla Kullanımı öne çıkıyor… Ulusal Halk Meclisi’nde baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı Vın Ciabao nezaretinde imzalanan anlaşmalardan bir diğeri de TRT ile Çin Merkez Televizyonu arasındaki ikili işbirliği… Anlaşmaya TRT adına Genel Müdür İbrahim Şahin de imza attı…
— Prof. Dr. Tuncer Gülensoy tarafından hazırlanan “Türkiye Türkologları ve Türk Diline Emek Verenler” adlı kitabın 1. cildi yayınlandı. Yaklaşık 800 sayfadan oluşan eser pek çoğu otobiyografik yazılardan oluşan bir ansiklopedi niteliğinde… Çalışmanın ikinci cildinde ise 1950’den sonra doğan Türkologlara yer verilecek…
— İran ile Birleşmiş Milletler 5 daimi üyesi ülke ve Almanya arasındaki nükleer müzakereler 14 Nisan’da İstanbul’da, Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde yapıldı. Toplantı sonrası açıklama yapan Avrupa Birliği Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, İran’ın nükleer programıyla ilgili müzakerelerin 23 Mayıs’ta Bağdat’ta yapılacağını vurguladı. Müzakereleri ise “yararlı ve yapıcı” olarak nitelendirdi.
— Gürcistan’ın ayrılıkçı bölgesi Güney Osetya’da, mahkeme kararı ile iptal edilmesinin ardından yenilenen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu da sonuçlandı. İkinci turun galibi sandıktan çıkan oyların yüzde 54’ünü alan, bölgenin eski Sovyet Gizli Haber Alma Teşkilatı lideri Leonid Tibilov oldu… Rusya Merkez Seçim Kurulu, Pazar günü Güney Osetya’da yapılan seçimlerin adil olduğunu açıklarken, Avrupa Birliği ve Amerika ise seçim sonuçlarını tanımayacağını bildirdi.
— İslam İşbirliği Teşkilatı’na bağlı bir kuruluş olan İslam Ticaret ve Sanayi Odası; İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi 57 ülkenin ticaret ve sanayi temsilcilerini buluşturdu. İslam Ticaret ve Sanayi Odası’nın 28. Genel Kurulu, 8–11 Nisan tarihleri arasında İstanbul’da yapıldı. İslam Ticaret ve Sanayi Odası Genel Kurulu sonrasında İslam ülkelerinden gelen iş adamları “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Yatırım İmkanları” konulu foruma katıldılar.
— Kırım Özerk Cumhuriyeti Başbakanı Anatoliy Mogilov; Kırım Tatar Meclis Başkanı Mustafa Kırımoğlu ve Ukrayna Parlamentosu milletvekilleriyle Türkiye’yi ziyaret etti… Konuk Başbakan; Cumhurbaşkanı Vekili ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cemil Çiçek ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nu makamlarında ziyaret etti. Magilov yaptığı konuşmada, Türkiye’de verimli görüşmeler yaptıklarını ve kendilerini ”dostlar ülkesinde” hissettiklerini, her türlü desteği gördüklerini belirtti…
— Avrasya Yazarlar Birliği Kardeş Kalemler Aylık Avrasya Edebiyat Dergisi Edebiyat Akademisi tarafından “2. Uluslararası Kaşgarlı Mahmut Hikâye Yarışması” düzenlendi. Katılım başvuruları 30 Ağustos’a kadar sürecek olan yarışmanın birincisi 500 $, ikincisi 300 $, üçüncüsü ise 150 $ para ödülü kazanacak…
— İsrail Dışişleri Bakanı, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 20. yıldönümünde Azerbaycan’a gitti… İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman’ın Bakü ziyaretinde, iki ülke arasındaki ilişkiler detaylı bir şekilde ele alındı. İsrail, İran sınırındaki Azerbaycan’a ait hava üslerine erişim elde ettiği iddialarını da reddetti. Lieberman, Azerbaycan’ın, Arap-İsrail sorununun çözülmesi için arabuluculuk yapmasını da istedi…
— Dr. Fahriye Emgili’nin, Ankara Üniversitesi’nde tamamladığı, 6 yıl süren ve Balkan ülkeleri arşiv ve kaynaklarına dayandırdığı doktora tezi kitaplaştırılarak yayınlandı. “Yeniden Kurulan Hayatlar: Boşnakların Türkiye’ye Göçleri (1878–1934)” ismiyle yayınlanan kitap, hem Türk tarihi hem de Boşnakların tarihi bakımından önem taşıyor…
— Avrasya Adli Tıp ve Bilimler Akademisi, Avrasya bölgesindeki 22 ülkeden 30 katılımcının desteğiyle kuruldu. Türkiye’nin öncülüğünde kurulan ve Merkezi İstanbul olan akademinin başkanlığına, 5 yıl için Adli Tıp Kurumu Başkanı Doç. Dr. Haluk İnce seçildi.
— Türkmenistanlılar, yarın At Bayramı kutlamalarında buluşacak… Türkmenistan’da her yıl Nisan ayının son Pazar günü kutlanan At Bayramı’nda, ülkeye özgü Ahalteke atları yarıştırılıyor. Bu geleneksel gün, yarışların yanı sıra konserler ve tiyatro gösterileriyle de renkleniyor…
— Annan planı uyarınca bir süre önce ateşkes başlayan Suriye’de kan durmuyor. Ateşkesi denetlemekle görevli 15 Birleşmiş Milletler gözlemcisine rağmen çatışmalar sürüyor. Sivil ölümlerinin devam ettiği bölgede, gözlemci sayısının bir ay içinde önce 100’e sonra 300’e çıkarılması planlanıyor. Arap Birliği ve Birleşmiş Milletlerin ortak temsilcisi Kofi Annan, planına uyulmamasından rahatsız.
— Şanghay İşbirliği Örgütü çalışmaları çerçevesinde Pekin’de yapılan toplantının ardından; Rusya, Kırgızistan’da bulunan askeri üs ve donanımları ile ilgili yeni kira anlaşması imzaladı. Kırgız Lider Atambayev, Rusya’nın yıllık 15 milyon Dolar kira bedelini az bulduğunu belirtmiş, Moskova yönetimini 4 yıldır da herhangi bir ödeme yapmamakla suçlamıştı…
— Son 10 yılda 3 bin 641 Türk işadamı 109 ülkeye yatırım yaptı. 2000–2010 yılları arasında 25 milyar dolardan fazla yatırım yapan Türk işadamları için en gözde ülke Hollanda oldu… Türk şirketleri Kazakistan’a 2,5 milyar dolarlık yatırım yaptı. Bu rakama göre, Kazakistan Türk işadamlarının toplam yatırımının % 10’unu almış görünüyor…