Türk Dünyasında Ayın Gündemi (Ağustos 2016)

— Moskova’da Çıkan Yangında 16 Kırgız Hayatını Kaybetti

Rusya’nın başkenti Moskova’daki bir depoda çıkan yangında hayatını kaybedenlerden 16’sının Kırgız vatandaşı olduğu bildirildi. Kırgızistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Moskova’daki yangında yaşamını yitiren 17 kişiden 16’sının, güneydeki Oş ve Celalabad bölgelerine kayıtlı Kırgız vatandaşları olduğu belirtildi. Ölen vatandaşların cenazeleri tahsis edilen uçakla Kırgızistan’a getirildi. Yangında hayatını kaybeden 16 Kırgız vatandaş için Kırgızistan’da milli yas ilan edildi.

— Özbekistan Cumhurbaşkanı Kerimov Beyin Kanaması Geçirdi
Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’un beyin kanaması geçirdiği bildirildi. Kızı Lola Kerimova, sosyal paylaşım sitesinde, babası Kerimov’un cumartesi günü beyin kanaması teşhisiyle hastaneye kaldırıldığını açıkladı. Bazı haber kaynakları İslam Kerimov’un vefat ettiğini iddia ederken,  Özbek yönetimi bu konuda resmi açıklamada bulunmadı. 78 yaşındaki Cumhurbaşkanı. Kerimov, 1989 yılından bu yana Özbekistan’ı yönetiyor. Ölümü sonrası Özbekistan’da iktidar çekişmesi ve istikrarsızlık çıkması endişeleri dile getiriliyor.

— Tacikistan Avrasya Birliği’ne Katılmakta Tereddütlü
Tacikistan’ın Rusya öncülüğünde kurulan Avrasya Ekonomik Birliği’ne katılımı fiilen karara bağlanmış gibi görünse de bu işin kolay olmayacağı belirtiliyor. Moskova hükümeti bu yılın sonuna kadar Duşanbe’nin örgüte katılma belgelerini göndereceğini umuyor. Ancak, Tacikistan lideri İmamali Rahman’ın bu konuda nihai kararını vermediği belirtiliyor. Çeşitli kaynaklara göre Tacikistan bu örgüte katılmayı düşünmüyor. Tacikistan’ın Avrasya Ekonomik Birliği’ne katılım konusunda acele etmemesinin nedeni bu ülkeye Avrupa ve Çin yatırımının artması olarak gösterildi.

— Bosna Hersek’te Referandum Tartışması
Bosna Hersek’teki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nde, 9 Ocak’ın ‘Sırp Cumhuriyeti Günü’ olarak kabul edilmesi için, entite sınırları içinde 25 Eylül’de referanduma gidilmesi kararı tepki toplamaya devam ediyor. Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzetbegovic, referandum kararının anayasaya aykırı olduğu ve kararın ülkeyi ağır bir siyasi krize sürüklediği konulu mektubunu Barış Uygulama Konseyi ile Bosna Hersek Yüksek Temsilciliğine ilettiğini açıkladı. İzetbegovic, mektubunda, referandum kararının ülke anayasası ve hukukuna “ağır bir darbe” olduğunu belirterek, “Referandum kararı hem ülkenin adli kurumlarını hiçe saymakta hem de devletin ayrıcalığını tehdit etmektedir” dedi. Referandum neticesinde ülkede ortaya çıkacak sorunların “etkisiz” hale getirilemeyeceğini savunan İzetbegovic, Başkan Milorad Dodik tarafından yürütülen siyasetin uzun süredir agresif ve Bosna Hersek’in hukuksal üstünlüğü ile anayasal düzenini yıkan bir tutum olduğunu ifade etti. İzetbegovic, bu tarz tutumların ülkeyi ancak kaosa sürükleyebileceğinin altını çizdi. Bu arada, Boşnak siyasiler, referandum kararının anayasaya aykırı olduğunu ve iptal edilmesi gerektiğini savunurken, Sırp Cumhuriyeti Başkanı Dodik ise referanduma gidilmesinin yasalara uygun olduğunu öne sürmeye devam ediyor.

— Kırgızistan 7 Ayda 200 Milyon Dolar Açık Verdi
Kırgızistan Maliye Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Ocak-Temmuz döneminde 200 milyon 319 bin dolarlık bütçe açığı verildi. Kırgızistan’ın bütçesi 2016 yılının ilk 7 ayında 200 milyon ABD doları açık verdi. Kırgızistan Maliye Bakanlığından yapılan açıklamada, 2016 yılı bütçesinin ocak-temmuz döneminde, 1 milyar 49 milyon 84 bin dolar geliri, 1 milyar 241 milyon 500 bin 366 dolar da gideri olduğu belirtildi. Böylece, 200 milyon 319 bin 413 dolar açık verdiği ifade edildi. Açıklamada, hükümetin bütçe açığını dış ve iç kaynaklardan gelen kaynakla kapattığı kaydedildi. 2016 yılı bütçe yasasında açık, yılın tamamı için 345 milyon 442 bin 672 dolar olarak öngörülmüştü.

— İkinci Dünya Göçebe Oyunları Kırgızistan’da Başlıyor
İki yılda bir gerçekleştirilen Dünya Göçebe Oyunları’nın ikincisi Kırgızistan’ın Isık Göl yakınlarındaki Çolpan Ata kentinde, 3-8 Eylül 2016 tarihleri arasında yapılacak. Dünya Göçebe Oyunları fikri; Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2011’de Kırgızistan’a yaptığı resmî ziyaret sırasında doğdu. İki yılda bir gerçekleştirilen ve birincisi 2014’te Kırgızistan’ın Çolpan Ata kentinde yapılan Dünya Göçebe Oyunları’nın ikincisi 3-8 Eylül 2016 tarihleri arasında yine Çolpan Ata kentinde yapılacak. II. Dünya Göçebe Oyunları, 40 ülke ve özerk cumhuriyetin temsilcilerinin katılacağı görkemli bir törenle açılacak. Oyunlarda 23 millî spor oyunu ve çok sayıda kültürel etkinlik yer alacak. Etkinliklerin yayınlar yoluyla 500 milyon kişiye ulaşması planlanıyor. Programda bu yıl “Göçebe Medeniyet: Tarihî Miras ve Çağdaşlık” başlıklı bilimsel bir konferans da düzenlenecek. Dünya Göçebe Oyunları Türk göçebe halklarının gelenek ve göreneklerini yaşatmak, geçmişe sahip çıkmak anlamına geliyor. II. Dünya Göçebe Oyunları’na 40 ülkenin katılması planlanıyor.

— Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev Sırbistan’da

Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, resmi temaslarda bulunduğu Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da mevkidaşı Tomislav Nikolic ile görüştü. İki ülke arasında beş farklı alanda işbirliği protokolü imzalanan ziyaret kapsamında, Nazarbayev, Sırp mevkidaşı Nikolic’e “Dostluk Nişanı” takdim etti. Sırbistan Sarayı’ndaki görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Nazarbayev, Sırbistan’ın Kazakistan için Avrupa’daki önemli bir partner olduğunu belirterek, iki ülke arasındaki mevcut ticari ve ekonomik işbirliğinin asıl potansiyeli yansıtmadığını söyledi. Nazarbayev, Kazakistan’da 15 Sırbistan firmasının faaliyet gösterdiğine işaret ederek, “İleri teknolojiye sahip birçok Sırbistan firmasının da ülkemize gelmesini temenni ediyoruz. Bu firmalar, İpek Yolu üzerinde yapılacak demiryolunun altyapısında son derece önemli rol oynayacak” diye konuştu. Sırbistan Cumhurbaşkanı Nikolic de ülkesine ilk kez gelen Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev’in ziyaretini “tarihi” şeklinde nitelendirerek, iki ülkenin ortak ekonomik hedefleri bulunduğunu vurguladı.

— Ebulfez Elçibey Vefatının 16. Yılında Anıldı
Azerbaycan eski Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey, vefatının 16. yılında mezarı başında anıldı. Farklı siyasi partiler, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar, Elçibey’in, ülkenin önemli isimlerinin ve devlet adamlarının defnedildiği Fahri Hiyaban’daki mezarını ziyaret etti. Üzerine Azerbaycan, Türkiye ve diğer Türk dilli devletlerin bayraklarının serildiği mezarı sabah saatlerinden itibaren ziyaret eden vatandaşlar, mezara karanfiller bıraktı, dua okudu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Azerbaycan’daki bağımsızlık mücadelesinin öncüleri arasında yer alan Elçibey, 7 Haziran 1992’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı seçilmişti. Rus ordusunun Azerbaycan’dan çıkartılması, milli para basılması, üniversiteye giriş sınavlarında test yönteminin uygulanması, Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçilmesi Elçibey dönemindeki önemli gelişmeler arasında yer aldı. Elçibey, 22 Ağustos 2000’de tedavi gördüğü Ankara Gülhane Askeri Tıp Akademisi (GATA) Hastanesi’nde hayatını kaybetmişti.

— Özbek ve Kırgız Gençler Yine Çatıştı
Kırgızistan’ın Oş şehrinde Özbek ve Kırgız gençler arasında sürekli yinelenen etnik çatışmaların bir yenisi de 17 Ağustosta yaşandı. Kırgız polisi çıkan çatışma ile ilgili soruşturma başlattı. Oş şehrinde gençler arasındaki bu tür hareketlenmelerin son günlerde çok sık tekrarlanması bölge halkını tedirgin etti. 2010 yılı yazında Kırgızistan’ın güneyinde yaşanan Özbek-Kırgız çatışmasında binlerce kişi ölmüş ve yaralanmıştı. Oş şehri Özbekistan sınırına çok yakın bir konumda. Şehrin çoğu Özbeklerden oluşuyor. Kırgız ve Özbek gençleri arasında sık sık etnik çatışma yaşanıyor.

— Azerbaycan, Özbekistan ve Kazakistan’ın Olimpiyat Başarısı
Brezilya’da düzenlenen olimpiyat oyunlarında Kazakistan, Özbekistan ve Azerbaycan’ın başarıları dikkat çekti. Türkiye’nin 1 altın, 3 gümüş ve 4 bronz olma üzere toplam 8 madalya kazanarak madalya sıralamasını 41. sırada bitirdiği olimpiyatlarda, Azerbaycan 1 altın, 7 gümüş ve 10 bronz madalya ile 39. Kazakistan 3 altın 5 gümüş 9 bronz madalya ile 22. Özbekistan ise 4 altın 2 gümüş 7 bronz madalya ile 21. sırada yer aldı. Kırgızistan ve Türkmenistan olimpiyatlarda madalya sevinci yaşayamadı. Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, Rio de Janeiro’da yapılan Olimpiyat Oyunlarında ülke sporcularının başarısız performansı için Devlet Spor Komitesi başkanına uyarı cezası verdi.

— Türk Bordo Bereliler ve Türkmenler Cerablus’a Girdi
Türk Silahlı Kuvvetleri Müşterek Özel Görev Kuvveti ve koalisyon hava kuvvetleri tarafından Suriye’nin Halep kentine bağlı Cerablus bölgesinin terör örgütü IŞİD’den temizlenmesi amacıyla harekat başlatıldı. Harekata “Fırat Kalkanı” adı verildi. Türk Silahlı Kuvvetleri, IŞİD hedeflerine yönelik top atışları yaptı Harekatın başlangıcından itibaren Genelkurmay Karargahı’ndaki Silahlı Kuvvetler Komuta Harekat Merkezi’nde Genelkurmay Başkanı Orgeneral Akar, Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Dündar ile ilgili komutanlarla kuvvet komutanlıklarının harekat merkezlerinde tüm komuta kademesi harekatı yönetmek ve izlemek üzere hazır bulundu. Hava harekatına Türk F-16’ları da katıldı. Öte yandan Bordo Bereliler, sızma harekatıyla Suriye topraklarına girerek IŞİD’in direncini kırmak için nokta operasyonlar düzenledi. Havadan 12, karadan ise 81 hedef imha edildi. Yaklaşık 20 tank da, Suriye’ye girerek IŞİD hedeflerini vurdu. Özgür Suriye Ordusu’nun 4 köyü IŞİD’den aldığı ve 46 IŞİD’linin etkisiz hale getirildiği belirtildi. Operasyona piyade birlikleri, tank ve topçu birlikleri, mayın temizleyen istihkam birlikleri, muhabere ve lojistik unsurlarla Hava Kuvvetleri’nin katıldığı açıklandı. Tanklarsa görünür hedeflere yöneldi. Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait yaklaşık 20 tank ilerleyen saatlerde Suriye’ye giriş yaparak IŞİD hedeflerini vurdu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ”Şu anda ne yazık ki Suriye’den ülkemize, Gaziantep, Kilis ve tüm bu bölgelere yapılan bu tür saldırılar artık işi bir yere kadar getirdi. Artık son, dedik ki ‘bu iş burada noktalanması lazım” açıklamasını yaparken Suriye Dışişleri Bakanlığı’ndan konuya ilişkin bir açıklama geldi. Açıklamada “Tankların girmesi egemenliğimizin ihlali” denildi Fransa: “Operasyonu memnuniyetle karșılıyoruz” derken Türk Dünyası ülkelerinden Kazakistan, Azerbaycan ve Kırgızistan basını Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’ye yaptığı Fırat Kalkanı Operasyonu’na geniş yer verdi. Cerablus’a düzenlenen askeri harekat ile ilgili olarak Rusya’ya da bilgi verildi. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonundan yapılan yazılı açıklamada, “Koalisyon, Türkiye ve koalisyon güçlerinin Cerablus’taki operasyonlara verdiği desteği memnuniyetle karşılıyor” denildi.

— Kırgızistan’da Laiklik Tartışmaları ve Liselere Din Dersi

Laiklik tartışmaları Kırgızistan’ın da gündeminde. Başkent Bişkek’te sokaklara asılan kara çarşaflı, türbanlı ve Kırgız milli giysili kadınların yan yana yer aldığı “Halkımız, biz nereye gidiyoruz” yazılı afişlere karşılık, aynı yazı ile mini etekli ve şortlu kadınların yer aldığı afişlerin asılması ülkede tartışmalara neden oldu. Müftülük yetkilileri ise söz konusu afişlerle ilgili endişelerini dile getirerek, sükunet çağrısında bulundu. Cumhurbaşkanı Atambayev, Ağustos ayı başında düzenlediği basın toplantısında, ülkede yayılmaya başlayan afiş tartışmalarına değinerek, “Kırgızistan’da hiç kimse başkalarına dinini, kıyafetini ve görüşünü zorla kabul dayatmamalıdır. İstediğiniz gibi giyinin, hatta isterseniz kafanıza branda geçirin ama insanları patlatmayın” ifadelerini kullanmıştı. Kırgızistan’da bu yıl Eylül ayından itibaren 10 yıllık eğitim süreci olan okulların 9’ncu sınıf öğrencileri için bir pilot proje olarak ‘Din Kültürü Tarihi’ dersi verileceği bildirildi. Dünyada yaşanan son gelişmelerin ışığında, devletin laiklik ilkesinin korunması ve radikalleşme tehdidine karşı birlikte mücadele edilmesi gerektiğini ifade eden ve İslam’da radikalleşme ile mücadele konulu bir toplantıda dini liderlerle bir araya gelen Cumhurbaşkanı Atambayev, ülkedeki dini özgürlüklerin değerinin bilinmesi gerektiğini ifade etti.

— Rusya’dan Kuzey Kafkasya ve Güney Osetya’da Askeri Tatbikat
Rusya ordusu, Kuzey Kafkasya ve Gürcistan’dan tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya topraklarında askeri tatbikat başlattı. Rus İtar Tass ajansının haberine göre, tatbikatı Rusya’nın füze ve topçu saha kuvvetleri icra ediyor. 5 bin askerin katıldığı tatbikat 16 Eylül’e kadar devam edecek. Gürcistan hükümeti ise henüz konuya ilişkin bir açıklama yapmadı.

— Rus Savunma Bakanı Karabağ için Bakü’de
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Azerbaycan ile askeri işbirliği ve Dağlık Karabağ sorunu konusunda görüş alışverişinde bulunmak için Bakü’ye gitti. Rus bakan Bakü ziyareti sırasında Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov ile görüştü. Şoygu, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından da kabul edildi. Ermenistan ve Azerbaycan sınırındaki anlaşmazlık, 2016 Nisan ayında tırmanışa geçmiş ve taraflar arasında yeniden silahlı çatışmalar başlamıştı. Erivan ve Bakü arasındaki görüşmelerin bu nedenle durdurulduğu da bildirilmişti. Sergey Şoygu’nun Azerbaycan ziyareti 15 Ağustos’ta sona erdi.

— İran Dışişleri Bakanı Zarif Ankara’da

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif Ankara’da. Rusya ve Türkiye’nin işbirliğinden ‘memnuniyet duyduğunu’ söyleyen Zarif, Suriye konusunda üç ülkenin işbirliği yapması gerektiğini vurguladı. Ziyaret, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türkiye’nin, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkeleriyle ilişkilerinin gergin olduğu bir döneme denk geldi. Ziyaret aynı zamanda Putin’in önce Bakü’de İran Cumhurbaşkanı Ruhani, sonra St Petersburg’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesinin ardından gerçekleşti. Türkiye ile Rusya arasında yapılan işbirliğin değinen  Zarif, “Türkiye ile Rusya’nın işbirliğinden çok memnunuz, bu alanda işbirliğine yardım etmeye hazırız. Bu üç ülkenin bölgenin barış ve huzuru için birlikte çalışması lazım” dedi. Cevad Zarif, üç ülkenin işbirliği yapması gerektiğine yönelik sözlerinin ardından, Suriye’de ortak bakış açılarının bulunduğu alanlarda daha yakın işbirliğine gidilebileceğini söyledi.  Zarif, İran ve Türkiye arasında yıllardır yapılan Suriye görüşmelerinden farklı bir adım atılıp atılmayacağına dair detay vermedi. Ziyaret sırasında Türkiye’nin ucuz doğalgaz talebi ve “Tahkim’e bırakılmadan fiyat konusunda anlaşabilme önerisi de gündeme geldi. İranlı Bakan, Çavuşoğlu’nun ardından Başbakan Yıldırım ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştü.

— Avrupa’nın Camisiz Tek Başkenti Atina’ya Cami Yapılacak

Yunanistan’ın başkenti Atina’da, yapılması kararlaştırılan camiyle ilgili yasa tasarısı mecliste onaylandı. Tasarı koalisyon hükümetinin büyük ortağı Radikal Sol Koalisyon ve bazı muhalefet milletvekillerinin 210 “evet” oyu ile kabul edildi. Cami inşa edilmesine karşı çıkan, hükümetin küçük ortağı Bağımsız Yunanlılar Partisi ve aşırı sağcı milletvekilleri ise “hayır” oyu kullandı. Yunanistan Eğitim Bakanı Nikos Filis oylama öncesi yaptığı konuşmada, Atina’da cami inşa edilmesinin Yunanistan’dan terörü uzaklaştırdığını ifade ederek, “Fransa ve Belçika’daki sorunların burada olmamasını istiyorsak geçmişteki yanlışları tekrarlamayalım.” dedi. Amaçlarının gayrı resmi camilerin faaliyetlerini durdurmak olduğunu söyleyen Filis düşüncelerini, “Avrupa İslam’ın burada olduğunu kabul etmeli” diyerek anlattı. Yaklaşık 350 kişilik camii için Avrupa Birliği fonundan 1 milyon avroluk bütçe tahsis edilmişti. Camisi bulunmayan tek Avrupa başkenti Atina’da, Müslümanlar namazlarını garajlarda ve bodrum katlarında kılıyor.

— Çin, Orta Asya’da Yeni Bir Birlik Kuruyor
Çin, Pakistan, Afganistan ve Tacikistan arasında bölgede gittikçe artmakta olan silahlı ayrılıkçı gruplara karşı yeni bir terörle mücadele birliği oluşturulacağı bildirildi. Bu birliğe uluslararası arenada yakın işbirlikçileri olan Özbekistan, Türkmenistan ve İran’ın davet edilmemesi ise ilginç bulundu. Yeni kurulacak birlikte Çin’in stratejik ortağı olan ve Afganistan’daki mevcut durumdan en çok endişe eden Rusya’nın bulunmaması da dikkat çeken bir diğer nokta. Ayrıca Çin ve Tacikistan bu bölgenin en güçlü işbirliği örgütü olan Şanghay İşbirliği Örgütü’nün üyeleri. Pakistan ve Afganistan ise örgütte gözlemci statüsüne sahip. Şanghay İşbirliği Örgütü’nün Taşkent’te yaptığı son zirve toplantısında, Afganistan’daki çatışmaları önlemek için örgütün aktif rol üstleneceğini bildirilmişti.

— Aliya İzzetbegoviç Doğumunun 91. Yılında Mezarı Başında Anıldı

Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı merhum Aliya İzzetbegoviç, doğumunun 91. yılında mezarı başında törenle anıldı. Bosna Hersek’e bağımsızlık yolunda liderlik yapan, bilgi birikimi nedeniyle “Bilge Kral” olarak anılan Aliya İzzetbegoviç’in, Kovaçi Şehitliği’nde bulunan kabri başında düzenlenen törene, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç’in yanı sıra bakanlar, belediye başkanları, gaziler, eski askerler ve vatandaşlar katıldı. 8 Ağustos 1925’te dünyaya gelen İzzetbegoviç yaşamı boyunca halkının özgürlüğü için mücadele etti.

— Putin, Ruhani ve Aliyev ‘Üçlü Zirve’de Buluştu
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Bakü’de üçlü zirvede bir araya geldi. Üçlü zirvede, Kuzey-Güney demiryolu hattına ilişkin gelişmeler değerlendirilecek. Üç güzergahtan oluşan 7 bin 200 kilometrelik hattın, Azerbaycan üzerinden İran sınırına varan batı güzergahı ile Rusya ve İran arasında Azerbaycan’dan geçen yeni demiryolu hattının oluşturulması müzakere edilecek. Toplantının bir diğer gündemini üç ülke arasında elektrik enerjisi ağının senkronize edilmesini öngören Kuzey-Güney Enerji Koridoru. Liderler ayrıca bu yıl Astana’da yapılması planlanan beşli zirve öncesinde Hazar’ın statüsü konusunda yaşanan gelişmeleri ve üzerinde mutabık kalınamayan konuları da ele alma fırsatı bulacak. Zirve’de ayrıca Dağlık Karabağ sorunu da görüşülecek.

— 22. Saraybosna’da Film Festivali Başladı
Bu yıl 12-20 Ağustos arasında 22’nci kez düzenlenen Saraybosna Film Festivali’nde Türkiye’den iki film yarışacak. “Saraybosna’nın Kalbi Ödüllü” ana yarışmasında Cemil Ağacıkoğlu’nun “Tarla” ve Mehmet Can Mertoğlu’nun “Albüm” filmleri beğeniye sunulacak. “Tarla” bu yılki İstanbul Film Festivali’nde yarışmış, “Albüm” ise mayıs ayında Cannes Film Festivali’nin “Eleştirmenlerin Haftası” bölümünde ‘Yenilikçilik Ödülü’ne layık görülmüştü.
— Rusya’yla Yeni Dönem: Cumhurbaşkanı Erdoğan Rusya’ya Gitti

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilk yurtdışı seyahatini 9 Ağustos’ta Rusya’ya yaptı. Erdoğan görüşmelerin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Rus devlet başkanından ‘değerli dostum Putin’ diye söz etti. İki ülke geçen yıl yaşanan uçak krizinde dibe vuran ilişkileri ilk etapta 24 Kasım öncesine döndürme, hatta daha ileri boyuta taşıma kararı aldı. Ankara ve Moskova 2016-2019 arasını kapsayan bir ‘orta vadeli program’ üzerinde mutabakata vardı. Bu mutabakat kapsamında ekonomi, ticaret, enerji, turizm ve beşeri alanlarda bazı kararlar alındı. Enerji konusu mutabakatın önemli başlıklarından biriydi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ilişkilerin daha iyiye gitmesi için 12 başlık ortaya koydu. Bu başlıklar arasında vizesiz rejimin tam teşekküllü olarak tekrar yürürlüğe konulması, Akkuyu Nükleer Santrali Projesinin hızlandırılması ve charter uçuşlarının başlaması, Mavi Akım projesinin tamamlanması gibi konular da var. Toplantıda konuşan Rusya Devlet Başkanı Putin “Önceliğimiz krizden önceki döneme dönmektir. Bu çok önemli bir hedeftir” sözleriyle ülkesinin ilişkilerin daha iyiye götürülmesi konusundaki kararlılığını iletti. Cumhurbaşkanı Erdoğan da, “İlişkilerimizin yeniden eski seviyelere ve hatta ötesine taşınması hususunda iki taraf son derece kararlıdır ve gerekli iradeye sahiptir. Kanaatim odur ki iki ülke kamuoylarının bizlerden beklentisi de bu yöndedir” diye konuştu.

— ABD’nin Orta Asya Girişimi C5+1 Toplandı

Amerika Birleşik Devletleri liderliğinde geçen yıl kurulan Orta Asya ve Amerika Birleşik Devletleri Birliği C5+1’in bu yılki toplantısı üye ülkelerin dışişleri bakanları ile Washington’da gerçekleştirildi. Amerika Birleşik Devletleri Genel Sekreteri John Kerry’nin, Orta Asya ülkeleri dışişleri bakanları ile yaptığı toplantıda bölgesel güvenlik, ekonomi, çevre, iklim değişikliği gibi birçok konu ele alındı. Amerika Birleşik Devletleri, Kasım 2015’te bölge ülkelerinin Rusya ile Çin’in nüfuzuna bırakılmayacaklarını gösteren bir adım olarak, Türkmenistan, Kazakistan, Tacikistan, Özbekistan ve Kırgızistan Dışişleri Bakanları ile C5+1 formatında yeni bir işbirliği oluşturmuştu. Rusya, Amerika’nın Ukrayna ve Suriye sorunları bağlamında yaptığı bu hamleye tepki göstermişti. Rusya Orta Asya için, Şangay İşbirliği ve Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütlerinin aktif ve yeterli olduğunu savunurken, Orta Asya ülkelerinin Rusya, Çin, İran gibi bölgesel ve bölge dışı güçlü aktörlerle ilişkileri geliştirirken daha dikkatli davrandıklarını ve herhangi bir tarafı incitmeden bölgedeki hayati çıkarlarına özen göstererek dış politikalarını yürüttükleri gözlemleniyor.

— Dünya Kırım Tatar Kongresi Yönetim Kurulu Toplantısı Eskişehir’de Yapıldı
Dünya Kırım Tatar Kongresi Yönetim Kurulu toplantısı Eskişehir’de yapıldı. Dünya Kırım Tatar Kongresi Yönetim Kurulu bugüne kadar dört toplantı gerçekleştirdi. Dünya Kırım Tatar Kongresi Yönetim Kurulu’nun Eskişehir’de yaptığı 5. toplantı 31 Temmuz tarihinde tamamlandı. Kırım Tatar halkının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu toplantıda yaptığı konuşmada İslam dünyasından dayanışma talebinde bulundu.

— Tacikistan Altın Madenleri Çin’in Kontrolüne Geçiyor

Çinli bir şirket, Tacikistan’ın Doğu Duoba bölgesindeki altın madeninin işletme hakkını elde etti. Azadlık radyosunun haberine göre, Çin şirketi iki altın madeni olan, Doğu düoba ve Üst Kumarg bölgelerinde araştırma yapıyordu. Altın bulunduktan sonra madeninin işletme hakkı bu şirkete verildi. Çin, hali hazırda Tacikistan’da toplam 7 altın madenini işletme lisansına sahip bulunuyor. 2014 yılında, Tacik hükümeti Çinli şirkete maliyeti yaklaşık 30 milyon olan Duşanbe hidroelektrik istasyonu karşılığında Ayni ilçesindeki iki altın madeni bölgesinde araştırma yetkisi vermişti. Tacikistan kendi sınırlı mali kapasitesinden dolayı yerli altın yataklarında altın arama ve üretimini yapamıyor. Çin’in Tacikistan’daki altın aramaları “yatırım karşılığında doğal kaynaklar” formülü ile ifade ediliyor. Çin bu şekilde son 5 yılda Afrika kıtasının 21 ülkesinde gümüş, altın, değerli taşlar madenini işletme hakkını elde etmiş bulunuyor.

— Rusya ile Kazakistan Arasında Askeri İşbirliği Anlaşması
Kazakistan Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Kazakistan ziyareti çerçevesinde Kazak mevkidaşı İmangali Tasmagambetov ile bir araya geldi. Görüşmede savunma alanında işbirliği konularının ele alındığı belirtildi. Rusya’nın Kazakistan’a beş C-300 füze sisteminin teslimatını yaptığı, bu sistem için 170 uçaksavar füzenin de iç prosedürlerin tamamlanmasından sonra tedarik edileceği bildirildi. Görüşmede ayrıca Rusya ile Kazakistan arasında Balkaş radar istasyonunun füze saldırılarına karşı kullanılmasında yeni koşulların belirlenmesi konusunda anlaşma imzalandı.

— Azerbaycan ve Gürcistan Arasında İstihbarat Anlaşması
Azerbaycan ve Gürcistan İstihbarat hizmetleri İşbirliği anlaşması imzaladı. Gürcistan Devlet Güvenlik Servisi başkanı Vakhtang Gomelauri başkanlığındaki heyetin Salı günü Azerbaycan’a resmi bir ziyaret için geldiği bildirildi. Taraflar arasında yapılan görüşme sonunda Azerbaycan ve Gürcistan Devlet Güvenlik Servisi arasında işbirliği Memorandumu imzalandı.

— Özbekistan’da Milli Olmayan Müzik Aletlerine Yasak

1991 yılında Sovyetler Birliği’nden ayrılıp bağımsızlığını kazandıktan sonra yeni bir milli ulus kimliği inşa etmek isteyen Özbekistan, ülkedeki Rus etkisini kırma mücadelesine devam ediyor. Özbek yönetimi, kültürlerine ait müziklerin farklı kültürlere ait Özbek enstrümanlarla çalınmasını yasakladı. Özbek yöneticileri ‘tar’ adı verilen müzik aletiyle Özbek müziklerinin çalınmasını yasaklama kararı aldı. Yetkililer kararın, milli kimlik duygusunu pekiştirme çerçevesinde alındığını söyledi. Tar, İran, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan ve kısmen Türkiye’de kullanılan telli bir çalgı…

— Çavuşoğlu Pakistan’a Gitti

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu resmi temaslarda bulunmak için gittiği Pakistan’da, Başbakan Navaz Şerif’in Dışişleri Danışmanı Sertaj Aziz ile görüştü. Çavuşoğlu, resmi temaslarda bulunmak üzere geldiği başkent İslamabad’da, Cumhurbaşkanlığı konutunda Hüseyin ile bir araya geldi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Pakistan’daki FETÖ okullarında eğitim gören öğrenciler ve aileleri zarar görmeden bu okullara ilişkin alınacak bir tedbir üzerinde çalışıyoruz” dedi. FETÖ’ye karşı her türlü tedbirin alındığını belirten Çavuşoğlu, FETÖ’nün faaliyet gösterdiği her ülkenin güvenliğine tehdit oluşturduğunun altını çizdi. Sertaç Aziz ise 15 Temmuz darbe girişiminde Türk halkının gösterdiği iradeyi takdirle karşıladıklarını kaydetti. Aziz, ayrıca, iki ülke arasında ticaret hacmini artırmak ve işbirliği alanlarını genişletmek istediklerini sözlerine ekledi.

— Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev Türkiye’de

Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev resmi temaslarda bulunmak üzere 5 Ağustos cuma günü Ankara’ya geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Nursultan Nazarbayev’i Külliye’de resmi törenle karşıladı. Heyetler arası ve baş başa yapılan görüşmelerde ikili ve bölgesel konular ele alındı. Nazarbayev’in ziyareti, 15 Temmuz başarısız darbe girişiminden sonra Türkiye’ye resmi ziyaret yapan ilk devlet başkanı olması açısından önem taşıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Kazakistan’daki FETÖ okulları hakkında karşılıklı anlaşma sağlandığını bildirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan düzenlenen ortak basın toplantısında, “FETÖ bize bu düşmanlığı yaptı. Bugün bize yarın, başkalarına aynı şeyleri yapabilirler. Kazakistan’da 33 okulları var. Listeleri ilettik. Maarif Vakfımızla Kazakistan Milli Eğitim Bakanlığı’nın çalışmasıyla bu adım atılacak” dedi. Nazarbayev ise, “Bunlar devlet kontrolünde olan okullar. Biz Türkiye’ye karşı iş yapan kimseyi desteklemeyeceğiz. Bu çıkarımıza gelmez, biz anlaştık, kontrolden geçireceğiz, ilişkisi bulunursa geri göndereceğiz ve yeni öğretmenler isteyeceğiz. Onlar arasında terörizme bulaşanlar varsa, biz Türkiye’nin bütün talebine karşılık vereceğiz. Bu konu çözülecek, hukuk dışına izin vermeyiz” açıklamasını yaptı.