Türk Dünyasında Ayın Gündemi (Haziran 2016)

— Putin, Çin’de 30 Anlaşmaya İmza Attı

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, iki ülke arasında, farklı alanlarda yapılan 30’dan fazla anlaşmanın imzasına tanıklık etti. Jinping ve Putin’in başkent Beijing’de yaptığı görüşmenin ardından, Çin ile Rusya arasında ekonomi, ticaret, dışişleri, altyapı, teknoloji, inovasyon, tarım, finans, enerji, medya, internet ve spor alanlarında 30’un üzerinde anlaşma imzalandı. Diğer yandan, iki devlet başkanı küresel stratejik istikrarın güçlendirilmesi çağrısının yapıldığı bir ortak bildiriye de imza attı. Jinping ve Putin’in imzaladığı bir başka bildiride siber uzay çalışmaları konusunda oldu. Putin, Çin’e yaptığı ziyaret öncesi verdiği demeçlerde, Rusya ile Çin’in üst düzey işbirliğini hızla sürdüren yakın müttefikler olduğu mesajını verdi. Putin, karşılıklı güvenin eşi görülmemiş düzeyde olduğunu kaydetti.

— Şanghay İşbirliği Örgütü Devlet Başkanları Konseyi Toplantısı Taşkent’te Yapıldı

Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te toplanan Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinin 15. yılı nedeniyle bir deklarasyon yayınlandı. Bu yılki zirvede Hindistan ve Pakistan örgüte bağlılık mutabakat anlaşmasını imzaladı ve gelecek yıl örgütün tam üyesi olacakları kesinleşti. Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov, Hindistan’ın Şanghay İşbirliği Örgütü’ne üyelik çabalarını desteklediklerini, bu üyeliğin örgütün otoritesinin daha da artması ve bölge halklarının barış ve refahı amacına hizmet edeceğini belirtti. Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan tarafından 1996 yılında kurulan Şangay İşbirliği Örgütü’nde, Afganistan, İran, Moğolistan ve Pakistan gözlemci, Belarus, Türkiye ve Sri Lanka diyalog ortağı olarak yer alıyor.

— Kırgız ve Özbek Liderleri Bir Araya Geldi
Özbek ve Kırgız liderler uzun bir aradan sonra ilk kez Şangay İşbirliği Örgütü Zirvesi için Taşkent’te bir araya geldi. Mart ayında iki ülke sınırında yaşanan sorunlardan sonra İslam Kerimov ve Almazbek Atambayev arasında gerginlik yaşanmış; Kırgızistan Cumhurbaşkanının Taşkent zirvesine katılmaktan vazgeçebileceği bile açıklanmıştı. Kırgızistan ve Özbekistan arasında demografik, ekonomik, su, enerji ve askeri konularda derin anlaşmazlıkların olduğu biliniyor. İki komşu ülke arasındaki sınırlar uluslararası düzeyde belirlenmemiş durumda. Sınır bölgelerinin her iki tarafında yaklaşık 800 bin etnik Özbek yaşıyor. Özbek ve Kırgız liderlerin Taşkent’teki görüşmesi Bişkek’in kendi çıkarlarını korumaya hazır olduğunun göstergesi olarak yorumlanıyor.

— Erdoğan ve Putin Yüz Yüze Görüşecek
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Putin ile yaptığı telefon görüşmesinin detayları netleşti. Yetkililerden alınan bilgiye göre, Erdoğan-Putin görüşmesi çok olumlu bir havada geçti. İki liderin görüşmesinde Putin’in, “Mevcut durum iki ülkenin de faydasına değil, yeni bir sayfa açalım” ve “Tekrar görüşmekten büyük memnuniyet duyuyorum” mesajları ön plana çıktı. Görüşmede Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, terörle mücadele konusunda dün gece verdiği mesajlara tamamen katıldığını, bölgenin iki büyük ülkesi olarak Rusya ve Türkiye’nin yapacağı işler olduğunu iletti. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Putin’e, “İkili ve bölgesel konularda önemli adımlar atacağız. Rusya ile iş birliğimizi daha da geliştireceğiz.” mesajı verdi. İki liderin 4-5 Eylül tarihlerinde Çin’de düzenlenecek 2016 G20 Hangzhou Zirvesi’nden önce görüşmesi planlanıyor.

— Türk Cumhuriyetlerinden Taziye Mesajları
İstanbul’daki menfur saldırı nedeniyle Türk Cumhuriyetleri ve Rusya’dan da taziye mesajları geldi. Azerbaycan Cumhurbaşkanı ilham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Atambaev ve Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, olayda hayatını kaybedenler için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a taziye mesajı gönderdi. Öteyandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de, Atatürk Havalimanı’ndaki terör saldırısında hayatını kaybedenler için Türk halkına taziye dileklerinde bulundu. Putin, “terör saldırısının kurbanları için üzgünüz, onların acısını paylaşıyoruz” dedi. Rusya Federasyon Konseyi Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı Konstantin Kosaçev de ise “Terör saldırısı açıkça Türkiye yönetiminin Rusya ve İsrail’le ilişkileri geliştirme çabalarına karşı yapılmıştır” değerlendirmesinde bulundu.

— Aliyev, Putin ve Sarkisyan Dağlık Karabağ’ı Görüştü

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, Dağlık Karabağ sorununu görüşmek üzere St. Petersburg’da bir araya geldi. Üçlü görüşmenin ardından bir ortak bildiri yayımlandı. Aliyev ve Sarkisyan daha önce Viyana’da gerçekleşen toplantıda alınan kararlar doğrultusunda çatışma bölgesinde uluslararası gözlemci sayısının artırılmasını kabul ederken Rusya Devlet Başkanı Putin, toplantıdan önce Aliyev ve Sarkisyan ile ayrı ayrı görüştü. Öte yandan Azerbaycan kaynakları toplantıda aşamalı çözüm için üç ülke liderinin prensip anlaşmasına vardığını bildirdi. Bu açıklamaya göre çözüm işgal altındaki beş ilin Ermenistan ordusunca tahliye edilmesi, daha sonra Dağlık Karabağ ve Ermenistan arasındaki iki ilin tahliyesinin gerçekleştirilmesi ve koridorun belirlenmesi son olarak da Dağlık Karabağ’ın statüsünün belirlenmesi aşamalarından oluşuyor.

— Çin ve Sırbistan Arasında Stratejik Ortaklık

Bir süre önce Kapsamlı Stratejik Ortaklık çerçevesinde 16 anlaşmaya imza atan Çin ve Sırbistan yakın işbirliğinin adımlarını atmaya başladı. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, üç günlük Sırbistan temasları çerçevesinde, başkent Belgrad yakınlarındaki Smederevo’da, bir Çin firması tarafından alınan çelik fabrikasını ziyaret etti. Ziyaretinde Şi’ye, Sırbistan Cumhurbaşkanı Tomislav Nikolic ve Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vucic eşlik etti. Şi, Nikolic ve Vucic ziyaret sırasında iki ülke ilişkilerinin canlandırılmasının önemine dair açıklamalarda bulundu.

— Çin Devlet Başkanı Şi Özbekistan’da
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in bir başka durağı da Özbekistan’dı. Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’un daveti üzerine ülkeye giden Şi, temaslarına tarihi Buhara kentinden başladı. Şi’nin, Özbekistan programında Özbekistan Cumhurbaşkanı Kerimov ile görüşme, Özbekistan Parlamentosu’nu ziyaret ve Çin şirketi tarafından “Kamçık” dağ geçidinde inşa edilen tünelin resmi açılışı yer aldı. Bölgedeki gelişmeler, Afganistan ve ülkelerarası ilişkilerin geliştirilmesi gündemiyle bir araya gelen Çin ve Özbekistan liderleri “Kapsamlı Stratejik Ortaklık Ortak Bildirisi” ne de imza attı.

— Kazakistan Lideri Moskova’yı Ziyaret Etti
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, 20. Uluslararası Ekonomi Forumu’na katılmak üzere St. Petersburg’ta Rusya’nın önde gelen petrol, kimya, demir yolu ve otomobil şirketlerinin yöneticileri ile bir araya geldi. Cumhurbaşkanı Nazarbayev, görüşmede yaptığı konuşmada, Kazakistan’da yaklaşık 6 bin Rus sermayeli şirketin faaliyet gösterdiğini hatırlatarak, Son 10 yılda Avrasya Ekonomi Birliğinin oluşturulmasının başarı olduğunu dile getirdi. Kazakistan’da yatırımcıların masraflarının yüzde 30’nun devlet tarafından karşılandığını dile getiren Nazarbayev, herhangi bir izin ve kota olmaksızın yabancı iş gücünü kullanabilme imkanının da sağlandığını kaydetti. 2015 yılında 32 ülkeden yatırımcılar için vize rejiminin kalktığını kaydeden Nazarbayev 2017 yılından itibaren bu sayının 54’e çıkacağı müjdesini verdi. Cumhurbaşkanı Nazarbayev, devletin ekonomideki payının düşürülmesine yönelik özelleştirme kampanyalarını başlattıklarını yaklaşık 800 şirketin yakında satılacağını bildirdi. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev ziyareti kapsamında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile de görüştü.

— İsrail’den Kazakistan’a 5 Milyar Dolar Yatırım

Bazı İsrail şirketleri, Kazakistan’da yatırım yapmaya hazırlanıyor. 5 milyar dolar tutarındaki bu yatırımın elektrik santrali inşaatı, metal üretim ve işletmeciliği tesisi gibi alanlarda yapılması bekleniyor. İsrail’in bu ülkeyle “vizesiz rejim anlaşması” imzalamaya da yakın durduğu belirtilirken Kazakistan’da İsrail sermayeli 270’ten fazla şirket madencilik, petrol, inşaat ve eczacılık alanlarında faaliyet gösteriyor. Öte yandan, Kazakistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada 2016 yılının ilk çeyreğinde Kazakistan’ın İsrail’e 186 bin ton petrol ihraç ettiği, bu rakamın geçen yılın aynı dönemine göre 8 kat fazla olduğu bilgisine yer verildi.

— Ahmet Yesevi Araştırma Bursu Başvuruları Başladı

Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığınca, 2016 yılının UNESCO tarafından “Hoca Ahmed Yesevî Yılı” ilan edilmesi dolayısıyla, “Hoca Ahmed Yesevî” üzerinde çalışma yapacak olan 2 yüksek lisans ve 3 doktora eğitimi olmak üzere toplam 5 öğrenciye “Hoca Ahmed Yesevî Lisansüstü Eğitim Bursu” verilecek. Adaylar, başvuru için istenilen belgelerin pdf biçiminde taranmış hâllerini ekleyerek, 19 Ağustos 2016 tarihine kadar burs2016@yesevi.edu.tr adresine e-posta yolu ile başvurabilecekler.

— Ukrayna ile Rusya Kiliselerini de Ayırıyor

Bin yıl aradan sonra, Yunanistan’ın Girit adasında düzenlenecek olan Ortodoks Konsülü öncesinde Ukrayna’da, Rus Kilisesi’nden bağımsız bir Ortodoks Kilisesi kurulması tartışılıyor. Ukrayna’da koalisyon hükümetinin iki ortağından biri olan Halk Cephesi’nin milletvekili Sergey Vısotskiy, konuyla ilgili olarak Facebook hesabından yaptığı açıklamada, bir grup milletvekilinin, Ukrayna Ortodoksları’nın Rus Ortodoks Kilisesi’nden ayrılması ve bağımsız bir Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin kurulması konusunda Fener Rum Patrikhanesi’ne başvurmaya hazırlandıklarını, ilgili tasarının önümüzdeki günlerde parlamentoya sunulacağını belirtti. Vısotskiy, Rus Ortodoks Kilisesi’nin Moskova yönetiminin ideolojik dayanağı haline geldiğini ifade etti.

— Rusya’nın Bütçe Açığı 22 Milyar Dolar
Rusya’da bu yılın haziran ayı itibarıyla bütçe açığı 1,48 trilyon ruble yani yaklaşık 22 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ülkenin bütçe geliri 4,64 trilyon ruble,  giderler ise 6,1 trilyon ruble olarak açıklandı. Petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle ekonomik krizle boğuşan Rusya’nın, gayri safi milli hasılası geçtiğimiz yıl yüzde 3,7 oranında küçülmüştü.

— Tacikistan’da Çinli İşçi Sayısında Artış
Tacikistan Çalışma Bakanlığı Göç Servisi, ülkeye Çin’den gelen göçmen işçilerin sayısının 6 bin kişiyi aştığını bildirdi. Resmi raporlara göre, son bir yıl içinde, Çin’den gelen göçmen işçi sayısı yüzde 30 oranında artarak 6 bin 500 kişi oldu. Geçen yıl ülkedeki Çinli işçi sayısı 5 bin civarındaydı. Tacikistan’da yaşayan Çinli işçiler genellikle yol inşaatı, çimento fabrikaları, petrol ve tarım alanlarında çalışıyor. Öte yandan gayri resmi kaynaklara göre, ülkedeki kaçak Çinli işçi sayısı ise yaklaşık 100 bin. Bu işçilerin çoğu Çin ile vizesiz rejime sahip olan Kırgızistan üzerinden Tacikistan’a geliyor.

— Cengiz Aytmatov Vefatının 8. Yılında Anıldı

Dünyaca tanınmış yazar Cengiz Aytmatov vefatının 8. yıldönümü nedeniyle çeşitli ülkelerde etkinliklerle anılıyor. Aytmatov, ülkesi Kırgızistan’da da anıldı. Ata- Beyit Mezarlığındaki törene, Aytmatov ailesi üyeleri ve Kırgızistan sinemasının tanınmış isimleri, edebiyatçılar ve halk katıldı. Aytmatov’u anma etkinlikleri kapsamında Ata-Beyit Anıt Mezarlığı’ndaki türbesinin açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Kırgızistan’ın Aytmatov’u yitirmesiyle çok şey kaybettiğini söyledi. Adalet ve özgürlük için canlarını veren Kırgız halkının geleceğine inandığını ifade eden Atambayev, halkın içinden Ata Manas ve Cengiz Aytmatov gibi büyük isimlerin çıkacağından umutlu olduğunu belirtti. 1928 yılında doğan ve eserleri dünya dillerine çevrilen Aytmatov’un “Kırmızı Eşarp” isimli romanı, 1977 yılında Atıf Yılmaz tarafından “Selvi Boylum Al Yazmalım” ismi ile beyazperdeye uyarlanmıştı.

— Kırgızistan’da Türk Keneşi Turizm Bakanları Toplantısı
Türkiye, Kırgızistan, Azerbaycan ve Kazakistan’ın oluşturduğu Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi Turizm Bakanları toplantısı Kırgızistan’ın Çolpon Ata kentinde gerçekleştirildi. Turizm alanında Türk Keneşi bünyesinde atılan adımların ele alındığı toplantıda, Türk Keneşi Modern İpek Yolu Ortak Tur Paketi projesinin hayata geçirilmesine ilişkin kararlar alındı. Toplantıda ayrıca Kırgızistan’da bu yıl eylül ayında yapılacak 2. Dünya Göçebe Oyunları’na Keneşe üye ülkelerin katılımı görüşüldü. Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi, 3 Ekim 2009’da Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye tarafından kurulmuştu.

— BDT Başbakanları Bişkek’te toplandı

Kırgızistan’ın ev sahipliği yaptığı bir başka toplantı da Bağımsız Devletler Topluluğu’na üye ülkelerin başbakanlarının katıldığı zirve… Rusya, Kırgızistan, Kazakistan, Moldova, Belarus, Tacikistan başbakanlarının, Özbekistan, Azerbaycan, Ermenistan Başbakan Yardımcılarının katıldığı toplantıda üye ülkeler arasında çeşitli alanlarda işbirliğini öngören toplam 16 belge imzalandı. Belgeler 21 Ekim’de yine Kırgızistan’da toplanacak Devlet Başkanları’nın onayına sunulacak. Toplantıda ayrıca, ülkeler arasında kültürel işbirliğinin güçlendirmesine katkı sağlayacak ve iki yılda bir düzenlenecek “Art-Ekspo” BDT uluslararası sergisinin oluşturulmasını öngören taslak da kabul edildi.

— Milli Savunma Bakanı Işık Afganistan’da
Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Türkiye’nin, Afganistan’ın yeniden imarı, güvenliği ve istikrarı için geçmişte olduğu gibi katkı sağlamaya devam edeceğini kaydetti. Işık, resmi temaslarda bulunmak üzere geldiği Afganistan’ın başkenti Kabil’de Habibi ile bir araya geldi. Işık, Türkiye’nin Afganistan’a yönelik vizyonunun, “büyük bölgesel altyapı projelerinin merkezinde, komşularıyla iyi ve işbirliğine dayalı ilişkiler sürdüren, huzurlu ve istikrarlı bir Afganistan” olduğunu belirterek, bu vizyon doğrultusunda Türkiye’nin Afganistan’a taahhüdünün uzun vadeli olacağını ifade etti. Afganistan Savunma Bakan vekili Habibi de Türkiye’nin son 15 yılda değişik alanlarda Afganistan’a önemli yardımlarda bulunduğunu söyledi. Habibi, yüzlerce gencin Türkiye’de eğitim aldığını, iki hafta önce 110 kadın subayın eğitim için Türkiye’ye gönderildiğini belirtti. Habibi, Türkiye’nin Afganistan’a askeri destek vermeye devam etmesini talep etti.

— Seyahat Etmek İsteyen Uygurlara DNA’lı takip
Çin’in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde seyahat etmek isteyen Uygurların, bundan böyle yetkililere gerekli belgelerin yanı sıra DNA örneklerini de vereceği bildirildi. Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde yayınlanan Çin Komünist Partisi’nin yayın organı “Yili Daily”ye dayandırılan haberde, Çinli yetkililerin, ramazandan önce bölgede seyahat prosedürlerini sıkılaştırdığı belirtildi. Habere göre, yeni uygulamalar çerçevesinde, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin sınır kesiminde yer alan Ili Kazak Özerk İli’nde yaşayan Uygurların, herhangi bir seyahat başvurusunda bulunmaları halinde ikametleri yakınındaki karakola giderek DNA örneklerini, parmak izlerini, ses kayıtlarını ve üç boyutlu resimlerini vermeleri gerekiyor. Geçen hafta yürürlüğe giren yeni uygulamalar, pasaport başvurularında, Hong Kong ve Makao’ya gidiş-dönüş, Tayvan’a giriş izinlerinde ve bu izinlerin yenilenmesinde geçerli olacak.

Diğer taraftan, Çin Komünist Partisi, yıllardır olduğu gibi bu sene de Müslümanların Ramazan ayında oruç tutmasını engellemeye çalışıyor. Çin yönetimine bağlı internet siteleri, yoğun olarak Uygur Türklerinin yaşadığı Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde memurlar, öğrenciler ve çocukların oruç tutmasına yasak getirildiğini duyurdu. 10 milyondan fazla Müslüman Uygur Türkü’nün yaşadığı bölgede, bazı lokantalara açık kalma emri verildi.

— Başbakan Yıldırım’ın İkinci Ziyareti Azerbaycan’a
Başbakan Binali Yıldırım, iki gün sürecek resmi ziyaretler için Azerbaycan’a gitti. Yıldırım, ziyaret kapsamında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Başbakan Artur Rasizade ve Meclis Başkanı Oktay Asadov ile bir araya geldi. Görüşmelerde, Türkiye-Azerbaycan ikili ilişkiler ile Yukarı Karabağ sorunu başta olmak üzere, bölgesel ve uluslararası gelişmeler ele alındı. Yıldırım, cuma namazını Bakü’deki Ejderbey Camisi’nde kıldı. Namaz sonrasında cami cemaatine hitaben yaptığı konuşmada Türkiye ve Azerbaycan’ın kederinin, sevincinin, kaderinin bir olduğunu vurgulayan Yıldırım, burada kendini öz yurdunda hissettiğini kaydetti.

— Tacikistan’ın İlk Cumhurbaşkanı Mahkamov Hayatını Kaybetti
Tacikistan’ın bağımsızlığını ilan etmesinden hemen önce 14 Temmuz 1990’da cumhurbaşkanlığı makamına gelen Kahhar Mahkamov, başkent Duşanbe’de yapılan protestoların ardından 31 Ağustos 1991’de görevinden istifa etmişti. Cumhurbaşkanlığından istifasının ardından politikadan uzak duran Mahkamov, 1999’da, yasa gereği eski cumhurbaşkanı sıfatıyla ömür boyu Tacikistan Parlamentosunun üst kurulu olan senato üyesi seçilerek görev yaptı. 1985-1991 arasında da Tacikistan Komünist Partisi liderliği ve 1990’da ise Tacikistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Konseyi Başkanı olarak görev yapan Kahhar Mahkamov, başkent Duşanbe’de “Sarı Asya” mezarlığında düzenlenecek törenin ardından toprağa verildi.

— Türkmenistan-Filistin Arasında İşbirliği Anlaşması İmzalandı
Filistin ve Türkmenistan arasında çeşitli alanlarda ortak iş birliği anlaşması imzalandı. Anlaşma, Ramallah kentinde Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki ile Türkmenistanlı mevkidaşı Raşid Meredov tarafından imza edildi. Maliki, Meredov ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Bugün diplomatik temsilciliklerin karşılıklı olarak yükseltilmesinin önemi ve iki ülke arasındaki anlaşmaların takip ile uygulanması için de Aşkabat’ta Filistin Büyükelçiliğinin açılmasının gerekliliğini ele aldık.” dedi. Filistin ile ilişkileri geliştirmeye önem verdiklerini vurgulayan Meredov, “Eğitim ve spor alanındaki iş birliği anlaşmasının yanı sıra Türkmenistan ve Filistin’de her iki ülkenin kültür günlerinin kutlanması konusunda anlaşma yaptık.” ifadelerini kullandı.

— Avrasya Birliği’nden Ortak Enerji Hamlesi

Avrasya Ekonomik Komisyonu Başkanı Tigran Sarkisyan, 2025 yılından itibaren Avrasya Ekonomik Birliğine üye devletler arasında ortak enerji piyasasının oluşturulacağını bildirdi. Düşüncenin 3 aşamada uygulamaya geçeceği ifade edildi.  Açıklama Kazakistan’da Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in ev sahipliğinde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın katılımıyla toplanan Avrasya Ekonomik Komisyonu Devlet Başkanları Toplantısı sırasında yapıldı.

— Orta Asya Aral Gölü İçin Toplandı
Aral Gölü, Orta Asya devletlerini bir araya getirdi. Göl suyunda meydana gelen azalma ile ilgili bir araya gelen bölge devletleri iklim çözümleri aramaya başladı. Aral Gölü’nü kurtarma konulu bölgesel toplantı Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta yapıldı. Uluslararası Aral Gölü Tasarruf Fonu toplantısına Kazakistan, Tacikistan, Özbekistan ve Türkmenistan’dan çevreyi koruma kuruluşları, uzmanlar ve yetkili kişiler katıldı. Aral Gölü’nün suyu 1960-1990 yılları arasında büyük ölçüde azalma gösterdi. Deniz seviyesindeki azalmanın sebep olduğu ekonomik kayıplar sonucu bölge sakinlerinin hayat şartları olumsuz yönde etkilendi. Bölgede yaşayan hayvanlar ve tabiat çok büyük zarar gördü.

— Türkmenistan’dan Çin’e 138,6 Milyar Metreküp Gaz
Türkmenistan Çin’e 2009 – 2016 döneminde 38,6 Milyar metreküp gaz gönderdi. Türkmenistan’ın Çin’e 19 Mayıs 2016 tarihi itibariyle son yedi yıl içerisinde 138,6 Milyar metreküp gaz gönderdiği bildirildi. Bu hattın dördüncü parçasının faaliyete başlamasından sonra Türkmenistan senede Çin’e 65 milyar metreküp doğalgaz ulaştırabilecek. Türkmenistan-Özbekistan-Kazakistan-Çin gaz boru hattı 2009’da faaliyete geçmişti.

— Türkçe’den Bulgarca’ya Geçen Sözcükler Kitap Oldu

101 yaşındaki araştırmacı Türker Acaroğlu, Türkçe’den Bulgarca’ya geçen kelimeler hakkında bir sözlük hazırladı. Sözlük Trakya Üniversitesi’nin katkılarıyla hazırlandı. Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yener Yörük, sözlüğün Türkçe’den Bulgarca’ya geçen 15 bin sözcük içerdiğini belirtti.

— Başbakan Yıldırım KKTC’ye gitti

Başbakan Yıldırım, güvenoyu aldıktan sonra ilk gezisini Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne yaptı. Başbakan Binali Yıldırım, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile bir araya geldi. Yıldırım, görüşmenin ardından Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile sürdürülmekte olan müzakereler hakkındaki en son güncel bilgileri ve durumu Cumhurbaşkanı Akıncı’dan öğrenme fırsatı bulduğunu belirtti. Yıldırım, Kıbrıs meselesinin çözümünün bölgede güvenlik, istikrar, işbirliği ve refaha ciddi katkı sağlayacağını vurguladı. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gezisi öncesinde soruları yanıtlayan Yıldırım, Ermeni iddialarına ilişkin olarak “Bizim gizli saklımız yok. Her şey incelensin, bütün ülkelerin geçmişi, tarihi incelensin. Kimin ne taksiratı varsa ortaya çıksın. Ama bunu tarihçiler yapsın. Bunu siyasetin bir aracı haline getirirsek, iç siyasetteki hesaplara alet edersek bu yanlış olur. O yüzden tabii ki Almanya ile aramızdaki ilişkiler zedelenecektir bunda şüphe yok. Biz zedelenmesin istiyoruz.” dedi.

— Rusya ile Yumuşama Beklentisi

Türkiye-Rusya ilişkilerinde atılan yeni adımlar borsa verilerine ve ekonomik göstergelere olumlu yansıdı.  Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Yunanistan’a düzenlediği iki günlük resmi ziyaret kapsamında başkent Atina’da Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ile düzenlediği basın toplantısında, Rusya’nın Türkiye ile ilişkileri düzeltmek istediğini, Türk tarafından bazı açıklamalar aldıklarını ancak somut adımlar atılmadığını söylemişti. Putin’in ifadeleri sonrasında Türkiye’den de ılımlı mesajlar geldi. Hükümet sözcüsü Numan Kurtulmuş, Rusya ile gerilimin en kısa zamanda çözülmesini umut ettiklerini kaydetti.